رد شدن به محتوای اصلی

دو مقاله پیرامون نظریه کهکشان اندیشه


مقاله نخست :

دهکده کوچک جهانی ، کهکشان بزرگ اندیشه و چالشی عمیق

مک لوهان (Marshal McLuhan) دنیای امروز را دنیای الکترونیک می داند وی معتقد است: محیط الکترونیکی عصر حاضر فضای قدیمی تصویری را که سالهاست به آن خو گرفته ایم، نامطبوع وبدون ارزش خواهد ساخت. در دنیای الکترونیک حوادث، اشیاء و موجودات در یکدیگر فرو می روند، با یکدیگر رابطه پیدا می کنند، جدایی ها از بین می رود، تمایزات فراموش می گردد، شباهت ها خود نمایی می کند وبدین ترتیب محیط جدید بوجود می آید. محیطی که می توان آن را یک"دهکده جهانی"نامگذاری کرد.

این دقیقا خلاف نظر متفکر برجسته ایی نظیر ارد بزرگ (Great Orod) می باشد . ارد بزرگ در نظریه کهکشان بزرگ اندیشه تعابیر و نوع شناخت از همه چیز را در حال تکثیر می داند . او معتقد است موقعیت انتشار افکار آن هم به شکل گسترده در اینترنت ، میلیارها نگاه جدید را به دایره بسته تعابیر و فهم گذشته افزوده است .


مارشال مک لوهان نظریه پرداز کانادایی در حوزه ارتباطات است که به سبب نظریه هایش درباره رسانه های جمعی به خوبی شناخته شده است. وی از سال 1964 در دانشگاه تورنتو شروع به تدریس کرد و بخاطر جمله قصارش که"رسانه پیام است"مشهور شده است.


عبارت معروف وی "دهکده جهانی" این ایده را به ذهن میرساند که رسانه های جمعی از طریق تأثیرات فرهنگی فراگیرشان جهان را به یک دهکده تقلیل داده اند. برخی آثار تأثیر گذار مک لوهان عبارتند از: کهکشان گوتنبرگ: شناخت انسان چاپی(1962) ، برای درک رسانه ها (1964)، رسانه پیام است ( همراه با فیور1967)و جنگ وصلح در دهکده جهانی(1968).


مک لوهان با جمله قصار خود که"رسانه پیام است" اندیشه های بسیاری را به چالش طلبید. منظور وی از این جمله آن است که پیامی که از سوی هر شکل ارتباطات انتقال می یابد ، اساساً تحت تاثیر رسانه ای است که از طریق آن فرستاده شده است.


مک لوهان معتقد بود که رسانه های جدید باعث بوجود آمدن پدیده جهش اطلاعات خواهند شد و می گفت: " اطلاعاتی که انسانها نیاز خواهند داشت ، از چهار گوشه جهان و با سرعت فراوان در اختیارشان قرار خواهد گرفت. جهان بزرگ، روز به روز کوچکتر می شود و انسانها چه بخواهند وچه نخواهند، گویی در یک قبیله جهانی یا یک دهکده جهانی زندگی می کنند. چنین وضعیتی را امکانات الکترونیک فراهم خواهد کرد.


تفاوت نگاه ارد بزرگ و مک لوهان آنگاه بخوبی دیده می شود که به نکاتی ریزی نظیر این تعبیر توجه کنیم : ارد بزرگ افراد را بنگاه های نشر افکار و خبر گستر می داند و مک لوهان جهان را در زیر یوغ چند رسانه ی بزرگ الکترونیک می بیند که جهان را تغذیه می کنند .

در دیدگاه ارد بزرگ غول های رسانه جای خود را به میلیاردها رسانه کوچک اما شفافتر می دهند در صورتی که در نظر مک لوهان غول های خبری جهان نیازهای فکری و ذهنی افراد جامعه را تامین می کنند . در نبود پایگاههای اینترنتی وسیع نظر مک لوهان منطقی به نظر می رسید اما با باز شدن میلیاردها صفحه اینترنتی و میلیونها وبلاگ و سایت هر روز از ارزش خبرگزاریهای بزرگ کاسته می شود و بدین سان می بینیم نظریه کهکشان بزرگ اندیشه نظریه دهکده کوچک جهانی را به کنار زده و عرض اندام می نماید .

لازم به ذکر است ارد بزرگ پر آوازه ترین اندیشمند و نخبه زنده ایرانی است که نظریه مشهور قاره کهن او امروز افکار بخشی از اندیشمندان بیست کشور خاورمیانه و غرب آسیا را مشغول خویش ساخته است .


مقاله دوم :

ارد بزرگ و نظریه کهکشان بزرگ اندیشه

هر روز صدها هزار وبلاگ و سایت جدید به صفحات اینترنتی افزوده می شود و هر یک ایده و اندیشه ایی خاص را ارایه می نمایند . در مقابل این طوفان اطلاعات که به سرعت به سوی ما جریان دارد چه موضعی را باید اتخاذ نمود ، نظریه کهکشان بزرگ اندیشه ارد بزرگ بخشی از این واقعیت گسترده و شلوغ را برای ما شفاف تر و ساده می سازد .
نظریه کهکشان بزرگ اندیشه ارد بزرگ باز شکافی حقیقتی است که همه ما امروز به خوبی شاهد آن هستیم . او سالها پیش ، از واقعه بزرگ و اعجاب انگیزی خبر داد و آن حقیقت انفجار و تکثیر وسیع داده های گوناگون بود.
او از حقیقت بزرگتری نیز پرده برداشت و آن این که هر فرد در طی حیات خویش بنا به شرایط و روحیات خاص خود داده هایی را بروز می دهد که شاید در بخش دیگری از زندگی خویش کاملا در تضاد با آن داده ها فکر کند بنویسد و حتی معیارهایش تغییر نماید .
در گذشته بیشتر دانشمندان آدم ها را دارای یک وجه می دیدند و سعی می کردند اندیشه های یک انسان در طول عمرش را با یک الگوی خاص بررسی نمایند حال آنکه آدمی همواره در حال رشد و نمو و از شکلی ابتدایی به گونه ایی پیچیده تر شدن می باشد .
نظریه کهکشان بزرگ اندیشه ارد بزرگ تکوین و رشد انسان مدرن امروز را به نمایش می گذارد . وقتی او از کهکشان سخن می گوید در واقع دارد نظریه دهکده ! جهانی مک لوهان را به چالشی جدی دعوت می نماید.


http://images.jupiterimages.com/common/detail/04/28/23462804.jpg

اگر نگاهی منصفانه به جریان این دو نظریه داشته باشیم می بینیم نظریه کهکشان بزرگ اندیشه بسیار هوشمندانه طراحی شده است و ارد بزرگ انسانها را موجوداتی خشک و بی روح همچون یک کتاب نمی بیند او آدمی را سیال فرض می کند که در هر مرحله نیاز به شکافتن و واگویی اندیشه هایش را دارد و بدین ترتیب هنجارهای جدیدی را در جامعه بشری پی می افکند و این در حالیست که چندی پس از آن رویش دوباره را از درون حس می کند و با تلفیق سنت و مدرنیته شکلی جدید از تفکر را ارایه می نماید و در نهایت هزاران هزار اندیشه مدرن پدید می آید که برای جمع این اضداد باید کهکشانی اندیشید و میدان دید را بسیار وسیع تر از آن چه هست نمود.



ارد بزرگ به طعنه به هواداران نظریه دهکده جهانی در نظریه کهکشان بزرگ اندیشه خود می گوید :

«در آغاز باختر بر این باور بود که با مدیریت شاکله اینترنت می تواند دهکده ای برای خود از همه کاربران جهان بسازد . بده بستان های داده ها در این پهنه را گواه این امر می دانست .
حال آنکه این پهنه چنان گسترش شگفت آوری یافته که هیچ کدام از آنها توان نگهداری از داده های خود را نیز ندارد.
پنداشت ها در این پهنه آنچنان رنگ به رنگ و زیاد است که نمی توان آن را مدیریت نمود.
باید گفت وارون بر آنچه توسط باختریان گفته می شود آدمیان از یکدیگر دورتر و دورتر می گردند.
چه کسی توان پاسخ به این پرسش را دارد که :
آیا می توان هزاز هزار ایده و داده گوناگون را در یک دهکده ای کوچک دید؟
دهکده کدخدایی دارد!
کدخدای این ده کیست ؟!
دهکده دارای همسایه گان و خویشاوندنی است که با یکدیگر دوستی دارند و به خوشبختی یکدیگر می اندیشند .
اینترنت و جهانی سازی سرشار از رویاروی هاست . »

آنچه ارد بزرگ در این جستار به آن پرداخته مردود دانستن کوچک شدن جهان با رشد داده هاست او معتقد است فضای عمومی و نشر افکار ، صدها هزار راه جدید در مقابل و پیش روی انسان می نهد و اینجاست که هر فرد صاحب سیاره ایی تنهاست و بنا به میل خویش پس از چندی سیاره ایی نو می سازد و به این شکل میلیاردها سیاره پدید می آید که شاید هیچ وقت مشخص نشود صاحب اصلی بعضی از این سیارات کیست .
و از این روی است که ارد بزرگ می گوید بزودی تعداد وب سایتهای اینترنتی از تعداد جمعیت کره زمین بیشتر می گردد.

نگاه دقیق ، برجسته ترین نخبه حال حاضر ایران ما را بر آن می دارد که بیشتر بکاویم و کهکشان پیش رو را با انتشار داده های فرهنگی خویش ، برای تامل و گفتگوی بی پرده با جهانیان مهیا سازیم .


منبع : دفتر نظریات اندیشمندان



نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

جملات کوتاه و زیبا از باشگاه مهندسان ایران

من هفتصد بار اشتباه نکردم. من یک بار اشتباه نکردم من زمانی موفق شدم که هفتصد راهی را که موفقیت آمیز نبود اصلاح کردم. هر گاه راهی را که عمل نمی کرد حذف کردم راهی را پیدا کردم که کار می کرد. توماس ادیسون انتخابات درست و سازنده ، ناجی کشور و نادیده گرفتن آن ، پگاه رستاخیزی هولناک است . ارد بزرگ هر گاه خبر های بد را به عنوان یک نیاز به تغییر و نه یک خبر منفی پذیرفتید شما از آن شکست نخورده اید بلکه از آن چیزهای تازه آموخته اید . بیل گیتس زمانیکه دانش یک مرد برای موفقیت کافی است. ولی تقوای او کافی نیست. هر چه را که او ممکن است بدست آورد دوباره از دست خواهد داد. کنفسیوس فرمانروای اندرزگو شایسته فرمانروای نیست تنها آنانی شایسته اند که اهل کارند . ارد بزرگ موفقیت به همان اندازه شکست خطرناک است. لائو تزو برای قضاوت در مورد موفقیت خودت ببین چه بدست آورده ای و در قبال آن چه از دست داده ای. دالای لاما آنگاه که آزادی فدای میهن پرستی می شود و وارون بر این میهن پرستی فدای چیزهای دیگر ، کشور رو به پلشدی می گرایید و درد . ارد بزرگ ریش سفیدان ، زنجیر ارتباط نسل ها هستند . و خاندان بدون ریش ...

سخن بزرگان . نصایح حکیمانه . پند و اندرز دانشمندان

باید از دگم گرایی ها در اندیشه فلسفی دوری کرد . فردریش نیچه هیچ می دانی فرصتی که از آن بهره نمی گیری، آرزوی دیگران است؟! . جک لندن چو گرمای تن مردان کهن به آسمان پر کشید با یادشان اندیشه هواخواهان خویش را گرما دهند . اُرد بزرگ چه زیباست هنگامی که در اوج نشاط و بی نیازی هستی دست به دعا برداری . جبران خلیل جبران بايد در محدوده ي امكانات زميني بيافرينيم، و در آفرينش به زمين وفادار بمانيم . فردریش نیچه زندگی خود را تبدیل به مدرسه ای برای یاد گرفتن کن . جان دیوی برای ارواح بشری چه چیزی بالاتر از این است که در هر رنج و محنتی غمخوار یکدیگر و در هر شادی شریک خنده های هم و در خلوت خاطرات یکدیگر تنها تصاویر ماندگار و ابدی وجود هم باشند . جرج الیوت آنگاه که سندانی ، پا برجا باش ، روزی که چکش گشتی محکمتر بکوب . جان قلوریو یک ساعت زندگی با افتخار و شکوه به یک قرن گمنام زیستن می ارزد . سر والتر اسکات اراده زندگي برتر و نيرومند تر در مفهوم ناچيز نبرد براي زندگي نيست، بلكه در اراده جنگ اراده قدرت و اراده مافوق قدرت است! . فردریش نیچه به رویاها ایمان بیاورید که دروازه های ابدیت اند . جبران خل...

زندگینامه نادر شاه افشار

زندگینامه و بیوگرافی مختصری نادر شاه افشار نادر شاه افشار از ایل افشار بود او از مشهورترین پادشاهان ایران بعد از اسلام است ، ابتدا نادر قلی یا ندرقلی نامیده می شد موقعی که افغانها و روس ها و عثمانی ها از اطراف بایران دست انداخته بودند و مملکت در نهایت هرج و مرج بود یکعده سوار با خود همراه کرد و به طهماسب صفوی که کین پدر برخواسته بود همراه شد فتنه های داخلی را خواباند افغانها را هم بیرون ریخت ، شاه طهماسب صفوی از شهرت و اعتبار نادر در بین مردم دچار رشک و حسادت گشت و برای نشان دادن قدرت خود با لشکری بزرگ به سوی عثمانی تاخت و در آن جنگ هزاران سرباز ایرانی را در جنگ چالدران بدلیل عدم توانایی به کشتن داد و خود از میدان جنگ گریخت نادر با سپاهی اندک و خسته از کارزار از مشرق به سوی مغرب ایران تاخت و تا قلب کشور عثمانی پیش رفت و سرزمینهای بسیاری را به خاک ایران افزود و از آنجا به قفقاز تحت اشغال روس ها رفت که با کمال تعجب دید روسها خود پیش از روبرو شدن با او پا به فرار گذاشته اند در مسیر بر گشت در سال 1148 در دشت مغان در مجلس ریش سفیدان ایران از فرماندهی ارتش استعفا نمود و دلیلش اعمال پس پرد...